VISAO MISAO OBJECTIVO HAKSESUK BOLA FH KKN HOME FH LPV ARTIGOS FH MUZIKA LIA MENON FH RESPONDE

20160317

LORON TO’O ONA, Demokrasia! (Parte Dalima) - Igreja ka Kreda Katólika Bele Halo Polítika no Harii Partidu?

LORON TO’O ONA, Demokrasia!

Parte Dalima
  • Igreja ka Kreda katólika Bele Halo Polítika no Harii Partidu? 
Atu hatan ba ema ne’ebé husu, bele ka labele, no ita hatur problema ida nee iha nia fatin. Uluk knan’ain saída maka Igreja ka kreda?
1) Iha Ninia Sentidu Luan (amplo) 

Igreja dehan katak ema hotu hotu ne’ebé sarani ona no fiar iha Na’in Jezús Kristu (sarani bainbain ka leigu sira, amo lulik, relijiosu no relijioza sira, no amo bispo sira). Iha ne’e, ita tau matan liu ba saranai sira, ne’ebé ita bolu leigu, mane ka feto, foin sa’e ka labarik. Sira ne’e pertense ba Igreja no halo parte igreja. Hanesan igreja sira bele no tenki halo politika no harii partidu politiku. Razaun ida mak sira sidadaun, moris iha polis ka sivitas nia laran. Sira iha obrigasaun atu halo politika hodi hadia sira nia rai. Ne’e duni, bainhra, ema balu dehan katak Igreja/Kreda labele halo politika, afirmasaun ne’e la dun loos. Sira hanesan sidadaun iha duni obrigasaun atu halo politika, hari partidu! Membru igreja katolika sira ne’e bele sai prezidente repúblika, primeiro-ministru, ministru no sekretáriu de estadu, no xefi partidu sira nian. Iha ne’e, igreja katolika (Maromak nia emar) halo daudaun politika prátika.

2) Igreja Ierárkika (hierarquia) Nia Fatin no Knaar

Iha puvu Maromalk nia leet, iha ema balu, né’ebé  Na’in Maromak bolu atu serbi Maromak no serbi emar katóliku: Sira ne’e mak amu Bispu sira, amu lulik sira no diákonu sira. Sira nia knaar mak serbisu ba Maromak no nia Reinu no ba sarani sira nia salvasaun. Hamutuk ho sira, ita bele temi ema ne’ebé tuir moris consagrada, henesan relijiozu ka relijioza. Hanesan igreja ierárkika, sira ne’e, labele halo politika prátika, no labele harii partidu polítiku; no labele sai prezidente repúblika, primeiru-ministru, ministru, sekretariu de estadu no xefi partidariu.

Maibé igreja ierárkika iha obrigasaun moral atu hatudu dalam ba emar katóliku: obedese Maromak nia Ukun Fuan, respeita ema nia direitu (direitos humanos), harii paz ka justisa iha rai laran no iha mundu. Hanorin ka doutrina ne’ebé amu bispu sira hatudu bolu “magistério”. Iha aspetu ida ne’e, bainhira iha administrasaun ka klala’ok politika, igreja ierárkika hein atu administrasaun ”da res publica/ ou da coisa pública=estado/governo), la’o lolós, ho transparénsia, ho justisa no direitu. Bainhira mosu desviu ruma ka abuzu direitu ema nia, igreja ierárkika tenki ko’alia atu korriji no hadia.

Evangelho (Evanjellu) la iha partidu. Nia ás no boot liu partidu sira. Evangellu buat lalehan nain; partidu buat rai nian. Maibé, evanjellu la taka matan no la sai indiferente ba situasaun povu nian. Ne’e duni maiske, evanjellu la apoia (supprt) partidu ida (não toma partido), evanjellu la´os “indiferente” kona ba problema sira ne’ebé ema hasoru ka eisperimenta ka moris. Ita bele dehan evanjellu laós partidáriu, maibé nia mos politiku tanba nia kompromete ho destinu ema nian iha rai ne’e. Evangellu la “toma partido”, maibé nia “toma” partidu kona ba verdade/lia lós, kona ba liberdade, kona ba justisa, kona ba solidariedade, no kona ba ema tomak nia diak. Evangellu “toma partido” liu liu ba ema kiak, ema kbiit laek (fraku) no ema ne’ebé ukun na’in balu esplora.

Amo Bispo Carlos Filipe Ximenes Belo
Premiu Nobel Paz 1996
  1. Parte Dalima - Igreja ka Kreda Katólika Bele Halo Polítika no Harii Partidu?
  2. Parte Dahaat - Edukasaun Politika
  3. Parte Datoluk - Partidu Sira
  4. Parte Daruak
  5. Parte Dahuluk

Sem comentários:

Enviar um comentário

Nota: só um membro deste blogue pode publicar um comentário.